Już od siedmiu tygodni Ukraina broni się przed agresją wojskową Federacji Rosyjskiej. Po tym jak dowództwo Rosji zrezygnowało (a faktycznie zostało przez wojsko ukraińskie zmuszone do rezygnacji) z ataku na kierunku kijowsko-czernihowskim, spodziewana jest ciężka i krwawa walka na wschodzie Ukrainy. Według słów ministra spraw zagranicznych Ukrainy Dmytra Kułeby inwazja w tej części kraju będzie przypominać II wojnę światową.
Wobec takich przewidywań w celu maksymalnego ograniczenia możliwości działań armii agresora wprowadza się kolejne sankcje wobec Rosji oraz Białorusi. Społeczeństwo białoruskie drogą „partyzantki kolejowej” prowadzi własną walkę – sabotażu kolei białoruskich, które dostarczają rosyjską broń na terytorium Ukrainy. Reżim Łukaszenki natomiast kontynuuje represje wobec społeczeństwa, katując partyzantów kolejowych oraz uznając wolne media za „organizacje terrorystyczne”.
O tym wszystkim w naszym tradycyjnym podsumowaniu „Białoruś po tygodniu”.
Od 5 kwietnia Ministerstwo Spraw Zagranicznych Białorusi wprowadza wstępny zapis o wydawaniu apostille.
Decyzję taką podjęto „ze względu na dużą liczbę podań”. Dokumenty będą przyjmowane w dni robocze w godzinach od 08.00 do 10.30, a wystawiane od 15.00 do 16.00.
Państwowa Służba Graniczna Litwy informuje o nasileniu się ruchu migracyjnego z Białorusi.
Według informacji z 3 kwietnia litewska straż graniczna nie przepuściła 44 migrantów, którzy próbowali wjechać do kraju z Białorusi.
Litewska Służba Graniczna informuje, że w ciągu poprzedniego tygodnia (28.03-03.04) migranci próbowali dostać się do kraju z Białorusi. Na przykład w poniedziałek 29 osób próbowało przekroczyć granicę białorusko-litewską w miejscach niedozwolonych, we wtorek – 32, w środę – 43, w czwartek – 68, w piątek – 63, w sobotę – 54.
Ponadto straż graniczna odnotowuje, że w niedzielę 3 kwietnia wieczorem w rejonie Vareny oddano 15 pojedynczych strzałów ze strony białoruskiej.
Agencja zauważa, że w tym roku odmówiono wjazdu na Litwę łącznie 1245 migrantom z Białorusi.
Od kwietnia Białoruś będzie płacić za gaz w rublach rosyjskich.
Według białoruskich służb państwowych cena za dostarczany gaz ziemny „stała się bardziej opłacalna, niż przewidywała umowa obowiązująca do dziś”. Oznacza to, że cena dla konsumentów powinna zostać obniżona.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych poinformowało o zatrzymaniu na kolei czterech osób podejrzanych o sabotaż.
Zatrzymani w wieku 27 i 28 lat są mieszkańcami Bobrujska. Dwóch z nich zostało ciężko ranionych przez funkcjonariuszy sił bezpieczeństwa. Według MSW mężczyźni stawiali czynny opór i próbowali uciec. Na Białorusi trwa „wojna kolejowa” – sabotaż kolei białoruskich w celu uniemożliwienia dostarczenia rosyjskiej broni z Białorusi na terytorium Ukrainy.
Na te zatrzymania zareagowała Swiatłana Cichanouska:
„Trzech mieszkańców Bobrujska podejrzanych o działania partyzantki kolejowej zostało dzisiaj zatrzymanych. Użyto przeciwko nim broni i rozstrzelano. Później tak zwane siły bezpieczeństwa opublikowały nagranie wideo przedstawiające aktywistę z postrzelonymi kolanami po zatrzymaniu. To horror: wydają się dumni z tego, że są gotowi zabijać i okaleczać już zatrzymanych, którzy próbują zapobiec wojnie. Pokazują, że lepiej byłoby strzelać do Białorusinów niż przeciwstawiać się Rosjanom.
Do tej pory białoruska policja służyła dyktatorowi, a nie ludziom, ale teraz jest jeszcze gorzej: teraz są podporządkowani dyktatorowi innego kraju. I każdy, kto to widzi, i każdy, kto robi wszystko, aby uratować nasz kraj przed wojną i okupacją – jest prawdziwym bohaterem Białorusi. Musimy wspierać naszych bohaterów. [Oni – red.] Bronią honoru naszego kraju”.
Białoruś przyjęła plan wsparcia gospodarki.
Plan przewiduje między innymi zwolnienie przedsiębiorców z kar za pierwsze i niezamierzone naruszenia.
Łotwa nie będzie wydawać zezwoleń na pobyt obywatelom Rosji i Białorusi.
Saeima Łotwy jednogłośnie zatwierdziła w końcowym czytaniu poprawki do ustawy „O imigracji”, które przewidują wprowadzenie do 30 czerwca 2023 r. zakazu wydawania obywatelom Rosji i Białorusi podstawowych zezwoleń na pobyt czasowy (zezwolenia na pobyt), a także całkowicie wykluczają możliwość uzyskania zezwolenia na pobyt w zamian za inwestycje. Jednocześnie projekt przewiduje szereg wyjątków.
Unia Europejska wprowadziła nowe sankcje wobec Rosji i Białorusi – dotyczą one przewozu towarów.
Wśród nich jest zakaz działalności wszelkich przedsiębiorstw transportu samochodowego na Białorusi i w Rosji (zabrania się im przewożenia towarów na terenie UE, w tym w tranzycie). Rozszerzono również zakazy wnoszenia depozytów w kryptowalucie oraz sprzedaży banknotów i zbywalnych papierów wartościowych denominowanych w dowolnej walucie krajów UE do Rosji i Białorusi osobom fizycznym lub prawnym w Rosji i na Białorusi.
Sąd Najwyższy Białorusi uznał NEXTA, NEXTA Live i LUXTA za organizację terrorystyczne.
Według prokuratury od połowy 2020 r. media te propagują działania „ekstremistyczne i terrorystyczne”, jednocząc „radykalnych obywateli”, ucząc ich wytwarzania materiałów wybuchowych i broni oraz wzywając do „przeciwstawienia się” siłom bezpieczeństwa. Działalność tych mediów na Białorusi została zakazana.
Polski Sejm przegłosował zmiany w ustawach o legalizacji Białorusinów.
Dla Białorusinów przyjęto następujące zmiany:
- Możliwość uzyskania wiz humanitarnych dla obywateli Białorusi bezpośrednio na terytorium Polski. Ten rodzaj wizy daje dostęp do rynku pracy. Kategorie Białorusinów, termin i tryb wydawania tych wiz zostaną dodatkowo uregulowane odrębną uchwałą.
- Możliwość uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy ze względów humanitarnych na okres 3 lat. Podstawą do uzyskania będzie humanitarna wiza polska. Ten rodzaj dokumentu daje dostęp do rynku pracy. Nie będzie opłat za zgłoszenie ani wydanie.
- Rozszerzono listę osób objętych możliwością uzyskania polskiego dokumentu podróży. Zmiany dotyczą Białorusinów, którzy ze względów humanitarnych otrzymają zezwolenie na pobyt czasowy. Procedura ta pozwoli Białorusinom, których białoruski paszport jest nieważny (ważny zagubiony lub zniszczony) otrzymać dokument podróży i wykorzystać go do przekraczania granic. Taki dokument będzie dostępny od stycznia 2023 roku. Okres ten wiąże się m.in. z koniecznością uzgodnienia nowej próbki dokumentu.
Projekt ustawy musi uchwalić Senat RP oraz podpisać Prezydent Polski. Oczekuje się, że procedury te zostaną przeprowadzone w najbliższym czasie.
Zdjęcie: Efrem Lukatsky / AP / picture alliance
