W środę, 3 maja, nad Kremlem eksplodował dron. Władze rosyjskie natychmiast oskarżyły Ukrainę, władze ukraińskie natomiast oświadczyły, że nie odpowiadają za ten incydent. Niezależnie od tego, wydarzenie to nie pozostaje bez wpływu na świadomość, gdyż pokazuje, że całe terytorium Rosji nie jest zabezpieczone, a wojna może wrócić do Rosji. To zdarzenie ma szczególne znaczenie przed paradą 9 maja, gdyż już w wielu rosyjskich miastach tradycyjne parady zostały odwołane. Nie wiadomo też, w jakiej formie odbędą się uroczystości w Moskwie. Biorąc pod uwagę to, że w Rosji Dzień Zwycięstwa ma wręcz parareligijny charakter, nie można przecenić symbolicznego i psychologicznego znaczenia tych odniesień dla narodu rosyjskiego. Kto sieje wiatr – zbiera burze. Wygląda na to, że ta wojna przechodzi już w kolejny etap.
O innych najważniejszych wiadomościach dotyczących Ukrainy – w naszym tradycyjnym podsumowaniu „Ukraina po tygodniu”.
Brytyjski wywiad uważa, że ostatnie zmasowane ataki rakietowe Rosji na Ukrainę mogą wskazywać na zmianę, w porównaniu z okresem zimowym, podejścia do nich przez rosyjskie władze.
„Istnieje realna możliwość, że Federacja Rosyjska próbowała obrać za cel jednostki rezerwowe lub broń, która została niedawno przekazana Ukrainie” – zauważają analitycy wywiadu.
Czechy za zwiększeniem dostaw amunicji dla Ukrainy.
Po powrocie z Ukrainy prezydent Czech Petr Pavel powiedział, że jego kraj we współpracy z innymi sojusznikami będzie szukał sposobów na zwiększenie dostaw amunicji na Ukrainę.
Komisja Europejska zakazała importu niektórych produktów rolnych z Ukrainy po naciskach pięciu państw UE.
Zakaz importu dotyczy czterech produktów rolnych pochodzących z Ukrainy: pszenicy, kukurydzy, rzepaku i słonecznika.
Restrykcje wejdą w życie 2 maja i potrwają do 5 czerwca 2023 roku. W tym okresie wymienione towary można importować do wszystkich krajów UE, poza wspomnianą piątką. Jednocześnie ukraińskie produkty mogą być przewożone przez terytoria tych państw.
Oficjalny Kijów zaprotestował wobec Polski i Unii Europejskiej co do ograniczenia importu ukraińskiego zboża.
Według władz ukraińskich ograniczenia w imporcie ukraińskich produktów rolnych są sprzeczne z umową stowarzyszeniową.
Stany Zjednoczone poinformowały, że od grudnia Rosja straciła ponad 100 tysięcy żołnierzy, z czego 20 tysięcy zginęło.
Przedstawiciel Białego Domu John Kirby przekazał, że Rosja „wyczerpała swoje rezerwy wojskowe i siły zbrojne”.
Tymczasem sekretarz stanu USA Anthony Blinken stwierdził, że w najbliższych tygodniach przygotowywana jest kontrofensywa ukraińska, a sukces na polu walki może przybliżyć negocjacje, które mogłyby zbudować sprawiedliwy pokój.
W środę, 3 maja, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski niespodziewanie przybył do Finlandii.
Na wspólnej konferencji prasowej ze prezydentem Finlandii Saulim Niinisto Zełenski powiedział, że przyjechał do Finlandii, bo „po pierwsze jesteśmy partnerami, a po drugie, czeka nas dziś bardzo mocny szczyt krajów nordyckich”.
Po szczycie w Helsinkach przywódcy Danii, Islandii, Norwegii, Ukrainy, Finlandii i Szwecji wydali wspólne oświadczenie, w którym poparli europejską i euroatlantycką integrację Ukrainy.
Po wizycie w Finlandii Wołodymyr Zełenski udał się do Holandii, gdzie przemawiał w tamtejszym parlamencie i odwiedził Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze.
Wołodymyr Zełenski spotkał się z najwyższym kierownictwem sądu i zwrócił uwagę na znaczenie otwarcia w najbliższym czasie oddziału Biura Prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego w Kijowie, co przyczyni się do dalszego zacieśnienia współpracy w tym zakresie.
Zełenski i premier Holandii Mark Rutte uważają, że w Hadze powinien znajdować się specjalny trybunał, który rozpatrzy zbrodnię agresji ze strony Federacji Rosyjskiej.
W oświadczeniu obaj przywódcy podkreślili, że żaden istniejący mechanizm międzynarodowy nie może sprawować jurysdykcji nad zbrodnią agresji popełnioną na Ukrainie.
„Jesteśmy zaangażowani w tworzenie specjalnego trybunału ad hoc do ścigania i wydawania wyroków za tę zbrodnię przy udziale społeczności międzynarodowej” – podkreślili Zełenski i Rutte.
W Holandii prezydent Ukrainy odbył rozmowy z premierem Holandii Markiem Rutte i premierem Belgii Alexandrem De Croo. Omawiano przede wszystkim kwestie bezpieczeństwa.
Rada Unii Europejskiej w piątek ostatecznie zdecydowała o przeznaczeniu miliarda euro z Europejskiego Funduszu na rzecz Pokoju w ramach swojej inicjatywy na rzecz zaopatrzenia Ukrainy w amunicję artyleryjską.
„Z zadowoleniem przyjmuję długo oczekiwane zatwierdzenie przez Radę UE drugiej transzy 1 miliarda euro na wspólne zakupy amunicji dla Ukrainy. Ten krok wzmacnia długoterminowe zdolności obronne Ukrainy i odporność na pokonanie rosyjskiej agresji” – powiedział szef MSZ Ukrainy Dmytro Kułeba.
