Przez wiele lat portal TUT.by był faktycznie jedynym białoruskim medium niepodporządkowanym reżimowi Łukaszenki. Co więcej, działając w strukturach dyktatury portal ten stanowił prawdziwy fenomen, zdobywszy popularność na poziomie największych rosyjskich i ukraińskich mediów. Dla wielu Białorusinów mieszkających za granicą oraz osób z innych krajów interesujących się Białorusią, TUT.by stał się prawdziwym oknem na to państwo.
W 2021 roku to okno zostało zamknięte, a w mijającym tygodniu redaktorka naczelna i dyrektorka generalna tego portalu usłyszały wyroki – po 12 lat więzienia. Są to realia współczesnej Białorusi – państwa, które znajduje się pod faktyczną okupacją oszalałego reżimu, wspieranego przez Moskwę.
O tym i innych najważniejszych wiadomościach dotyczących Białorusi w mijającym tygodniu – w naszym podsumowaniu „Białoruś po tygodniu”.
Andriej Jehorow nowym spikerem Rady Koordynacyjnej Opozycji.
12 marca Rada Koordynacyjna Opozycji, w skład której wchodzą przedstawiciele sił demokratycznych i społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi, wybrała nowego spikera – politologa Andrieja Jegorowa.
Zdaniem Andrieja Jegorowa przede wszystkim jest potrzeba budowania jedności sił demokratycznych poprzez ich reprezentację w Radzie Koordynacyjnej.
„Rada Koordynacyjna może stać się wspólną platformą dla różnych sił demokratycznych i społeczeństwa obywatelskiego: radykalnych i nieradykalnych, działających na Białorusi i jednoczących Białorusinów za granicą, opowiadających się za wywieraniem presji na reżim i omawianiem możliwych scenariuszy negocjacji. Potrzebujemy publicznego, racjonalnego dialogu różnych sił, aby wypracować wspólne rozwiązania. Po drugie, potrzebujemy możliwości przynajmniej taktycznego zjednoczenia w głównych kwestiach. Palącym problemem są więźniowie polityczni. Co trzeba teraz zrobić? Jak dążyć do ich uwolnienia? Tutaj potrzebujemy wspólnego stanowiska i wspólnych skoordynowanych wysiłków.
Po trzecie, potrzebujemy Ukrainy, jej pomocy i współpracy z nią. Dziś to główny regionalny aktor, który może nam pomóc w utrzymaniu niezależności. Bez sojuszu sił demokratycznych z Ukrainą bardzo trudno będzie nam coś zrobić z wycofaniem wojsk rosyjskich, z zachowaniem Białorusi poza opadającą żelazną kurtyną. To niezwykle ważny obszar” — skomentował Andriej Jehorow w wywiadzie dla portalu zerkalo.io.
W brzeskim kolegium sprawdza się „gotowość do obrony interesów Ojczyzny” wśród młodzieży.
W ankiecie skierowanej do nastolatków postawiono pytanie o to, czy „w razie potrzeby” obroniliby Białoruś. Według uczniów nieletni również musieli udzielić odpowiedzi.
Opublikowano nowelizację Kodeksu karnego.
Zmiana w dotychczasowej ustawie wprowadza odpowiedzialność za kompromitowanie armii i egzekucje urzędników za zdradę. Prawo wejdzie w życie dziesięć dni od publikacji.
Film białoruskiego reżysera o ukraińskich uchodźcach wygrał festiwal filmowy w Finlandii.
Film „Away” Rusłana Fiedotowa zdobył nominację w kategorii najlepszego filmu dokumentalnego. To historia o ukraińskich dzieciach przeżywających wojnę podczas ewakuacji na Węgrzech.
Parlament Europejski przyjął nową rezolucję w sprawie Białorusi.
Parlament potępia nieustannie trwające represje rządzącego reżimu wobec mieszkańców kraju i dysydentów. Posłowie poparli rozszerzenie sankcji wobec Mińska i wezwali kraje UE do przygotowania procesów sądowych przeciwko białoruskim urzędnikom zamieszanym w łamanie praw człowieka.
W Rosji, niemal na granicy z Białorusią, zaminowano ropociąg Przyjaźń.
Sabotaż nie miał na celu zniszczenia obiektu, „ale zabicie ludzi spośród personelu cywilnego obsługującego stację rurociągów naftowych” – powiedział przedstawiciel firmy Transnieft.
Swiatłana Cichanouska złożyła apelację od ogłoszonego w ubiegłym tygodniu wyroku.
Liderka nie wyklucza również możliwości odwołania w tej sprawie do ONZ.
Turcja odmówiła obsługi samolotów z Białorusi, w tym tankowania ich. Decyzję wydało Ministerstwo Ceł i Handlu.
W Mińsku zapadł wyrok w sprawie TUT.BY.
Redaktorka naczelna Maryna Zołatawa i dyrektorka generalna kanału Ludmiła Czekina zostały skazane na 12 lat więzienia. Sprawie, rozpatrywanej za zamkniętymi drzwiami, przewodziła sędzia Waliancina Ziańkiewicz. Postępowanie sądowe trwało w sumie prawie dwa miesiące, odbyło się 37 posiedzeń. Również dzisiaj skazano niezależnych ekspertów Walerię Kostiugową i Tatianę Kuzinę – obydwie zostały skazane na 10 lat kolonii karnej. Sąd uznał je za winne spisku w celu przejęcia władzy, podżegania do nienawiści i nawoływania do działań przeciwko bezpieczeństwu narodowemu.
Na Litwie zaproponowano zaprzestanie przyjmowania wniosków o obywatelstwo od Białorusinów i Rosjan.
Teraz projekt ustawy jest rozpatrywany w Sejmie Litwy. Zdaniem pomysłodawców ten środek ograniczający nie ma na celu zniesienia możliwości uzyskania obywatelstwa Republiki Litewskiej, a jedynie czasowe zawieszenie przyjmowania wniosków i wydawania decyzji o przyjęciu obywatelstwa.
Na Białorusi ustanowiono nagrodę ku czci polskiego dezertera.
Czeczkę, który zeznał, że był zmuszany do „egzekucji migrantów”, w maju ubiegłego roku znaleziono powieszonego. Nagroda im. Emila Czeczki będzie corocznie przyznawana bojownikom „o wolność słowa i demokrację w Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii”. Jej fundusz pieniężny wyniesie 18 tysięcy dolarów.