Ostatni tydzień jesieni 2022 roku przyniósł na Białorusi niespodziewaną informację o śmierci wieloletniego ministra spraw zagranicznych Władimira Makieja oraz niepokojącymi wiadomościami o stanie zdrowia jednej z liderek białoruskiej rewolucji 2020 roku Maryi Kalesnikawej.
Oprócz tego, w tym tygodniu miało miejsce mocne wystąpienie Swiatłany Cichanouskiej na Kijowskim Forum Bezpieczeństwa. Było to wystąpienie, w którym liderka bardzo klarownie określiła swoje stanowisko geopolityczne – „imperium musi zostać zniszczone”.
Obecna wojna o to się toczy i tylko zniszczenie imperium zabezpieczy przyszłość państw Europy Wschodniej – Ukrainy, Białorusi, Litwy, Polski i innych.
O tym i innych wiadomościach zeszłego tygodnia – w naszym tradycyjnym podsumowaniu „Białoruś po tygodniu”.
26 listopada zmarł minister spraw zagranicznych Białorusi Władimir Makiej.
Makiej miał 64 lata. Funkcję ministra spraw zagranicznych pełnił od 2012 roku i był jedną z głównych postaci ocieplenia stosunków Białorusi z państwami UE w latach 2015-2020.
Kilka dni po śmierci Makieja na Białorusi zaczęły się zatrzymania w związku z komentarzami na ten temat.
Siły bezpieczeństwa poinformowały o zatrzymaniu trzech osób za „cyniczne komentarze” na temat śmierci Władimira Makieja. „Znowu nie ten” – napisał w internecie jeden z zatrzymanych. Wszyscy trzej twierdzą, że za te czyny zostali zatrzymani przez policjantów. Nie wyjaśniono, o co dokładnie są oskarżani przez służby bezpieczeństwa ani na podstawie których artykułów kodeksu administracyjnego czy karnego.
Członkowie grupy Litesound, którzy reprezentowali Białoruś na Eurowizji, znajdują się w areszcie śledczym.
Według wstępnych informacji są oni oskarżeni o udział w protestach. Muzykom grozi do trzech lat więzienia. Reprezentowali Białoruś na Eurowizji w 2012 roku.
Wystąpienie grupy Litesound na Eurowizji 2012
Więźniarka polityczna Maryja Kalesnikawa była hospitalizowana na oddziale intensywnej terapii.
Według niezależnego białoruskiego portalu Zerkało.io Maryja Kalesnikawa została przewieziona do Homelskiego Szpitala Ratunkowego. W niepotwierdzonej informacji jako przyczynę podano problemy żołądkowe.
Następnego dnia pojawiła się wiadomość, że stan Kalesnikawej poprawia się. Dostała jogurt i owsiankę. Taką informację przekazano jej ojcu. Odwiedził ją lekarz z kolonii, który zapewnił, że kobieta po wypisaniu ze szpitala będzie miała zapewnione odpowiednie warunki i opiekę. Opozycjonistka usłyszała od lekarzy diagnozę, a także szczegóły dotyczące przeprowadzonej operacji. Jej ojciec Aleksander Kalesnikaw nie został poinformowany o diagnozie.
W piątek natomiast podano informację, że osadzona pozostanie w szpitalu do poniedziałku. Jej ojciec spotkał się z lekarzem. Powiedział, że Maryja zjadła śniadanie, czuje się dobrze i zapewnił, że leczenie przebiega zgodnie z protokołem.
Na wiadomości o stanie zdrowia Maryi Kalesnikawej zareagowała Swiatłana Cichanouska
„Okropne wieści. Nasza droga Maszo, teraz wszyscy mamy nadzieję, że wszystko będzie dobrze!”
Według informacji umieszczonych na kanale Telegramu Cichanouskiej zespół Wiktora Babaryki podaje, że Maryja Kalesnikawa została przewieziona do szpitala z powodu koniecznej interwencji chirurgicznej i operowana 28 listopada. Obecnie jest w stabilnym, ale ciężkim stanie.
„Od ponad dwóch lat w więzieniach na Białorusi torturuje się ludzi. Uważam za swój obowiązek mówić o tym, krzyczeć jak najgłośniej – i to nie tylko o tych, których znam osobiście, ale absolutnie o wszystkich. Wczoraj, kiedy dowiedziałam się, że Maryja Kalesnikawa jest na oddziale intensywnej terapii, moje serce zamarło.
Masza jest prawdziwą przywódczynią i symbolem zmian dla całej Białorusi. Ale jest też moją walczącą przyjaciółką. Pokazała mi, jak silne potrafią być kobiety, zachęciła do wiary w siebie, zaszczepiła we mnie i wszystkich wokół mnie przekonanie, że podołamy nawet najtrudniejszym wyzwaniom. Nawet z więzienia Masza starała się nas wspierać, przekazywać ciepłe słowa, dodawać otuchy, pokazując, że się nie poddaje, co znaczy, że my też nie powinniśmy się poddawać.
Choć na odległość, ale ściskam Cię mocno, moja droga. Życzę zdrowia i sił do wyjścia z tego koszmaru. W tej chwili dla każdego z nas najważniejsze jest Twoje zdrowie.
Z całego serca wspieram rodzinę Maszy, jej tatę Aleksandra i siostrę Tanię Chomicz, a także Wiktora Babarykę i cały jego silny zespół” – powiedziała Cichanouska.
Łukaszenka wprowadził nową kategorię spraw karnych.
Dla przeciwników politycznych obecnej władzy wprowadzono innowacje białoruskiego systemu prawnego – sądy zaoczne dla tych, którzy wyjechali za granicę. Grożą one też oskarżonym w innych sprawach karnych, a także gospodarczych.
Młodych mężczyzn w kilku obwodach Białorusi poproszono, aby nie czekali na wezwania i telefony, ale samodzielnie stawili się w wojskowym biurze meldunkowym i poborowym.
„Obywatele zarejestrowani w wojsku, którzy nie stawili się w komisariacie wojskowym w 2022 r., muszą bez czekania na wezwanie stawić się w komisariacie wojskowym (…) w celu wyjaśnienia danych” – takie ogłoszenie 1 grudnia opublikował Miejski Komitet Wykonawczy w Baranowiczach. Wcześniej szef pracy ideologicznej i ochrony socjalnej komisariatu wojskowego obwodu brzeskiego Andriej Jurut wymienił tylko trzy sposoby wezwania poborowych do wojskowych urzędów meldunkowych i poborowych w celu weryfikacji danych: telefonicznie, na wezwanie oraz przez organ personalny przedsiębiorstwa.
Swiatłana Cichanouska wystąpiła na Kijowskim Forum Bezpieczeństwa.
Wystąpienie odbyło się w trybie zdalnym.
„W naszych rozmowach z ukraińskimi politykami, dyplomatami, ekspertami, dziennikarzami wszyscy zgadzają się, że Białoruś pod kontrolą imperialistycznego Kremla będzie źródłem zagrożenia dla wolnej Ukrainy. Dlatego oczywiste jest, że Ukrainie zależy na tym, aby Białoruś była demokratyczna. Bez wyzwolenia Białorusi spod władzy dwóch dyktatorów Ukrainie grozić będzie imperialny rewanżyzm. Tylko demokratyczna Białoruś będzie w stanie zapewnić Ukrainie gwarancje bezpieczeństwa.
To przez udział Łukaszenki zaczęła się ta agresja. Bez dostępu do Kijowa z terytorium Białorusi ta wojna w ogóle by się nie rozpoczęła lub wyglądałaby zupełnie inaczej. Wycofanie się Białorusi z wojny będzie więc czynnikiem, który uniemożliwi Rosji jej kontynuację. Dlatego tak ważne jest dla nas wspólne działanie przeciwko agresorom-dyktatorom. Już teraz dużo współpracujemy z władzami ukraińskimi w celu rozwiązywania praktycznych problemów: wymiany informacji, koordynacji działań w celu zwalczania propagandy, rozwiązywania problemów, z jakimi borykają się Białorusini, którzy pozostali na Ukrainie po rozpoczęciu wojny.
Jestem przekonana, że wspólnie rząd Ukrainy i demokratyczna Białoruś będą w stanie osiągnąć więcej poprzez koordynację i połączenie naszych sił. Utworzyliśmy Zjednoczony Gabinet Tymczasowy Białorusi – główny organ wykonawczy, którego nadrzędnym zadaniem jest dziś obrona niepodległości naszego kraju i przywrócenie suwerenności.
Ponadto nasza współpraca w ramach dzisiejszego programu powinna przekształcić się w pełnoprawne partnerstwo po pokonaniu dwóch dyktatorskich reżimów. Wtedy stosunki między Białorusią a Ukrainą nie będą ograniczać się tylko do handlu i inwestycji, ale wejdą także w sferę bezpieczeństwa regionalnego, polityki międzynarodowej i obrony.
Imperium musi zostać zniszczone. Musimy zniszczyć to więzienie – razem”.
Zdjęcie wyróżniające: kanał Swiatłany Cichanouskiej na Youtube – https://www.youtube.com/watch?v=6Pe6yGmrpQ4
