Białoruś po tygodniu. In memoriam Stanisław Szuszkiewicz

Stanisław Szuszkiewicz nie zobaczył Białorusi po Łukaszence. Zobaczył jednak coś jeszcze bardziej wartościowego – przebudzenie narodu białoruskiego i pierwszą falę procesu historycznego, którego żaden system dyktatorski nie zdąży powstrzymać. Mowa oczywiście o protestach Białorusinów w roku 2020. Wbrew pozorom fala ta zupełnie się nie zakończyła, przeciwnie – nadal trwa w sercach milionów Białorusinów, którzy organizują się za granicą; u tysięcy Białorusinów, którzy walczą w batalionie Kastusia Kalinouskiego oraz w inny sposób pomagają Ukrainie w jej walce o przyszłość; w postawach tych bohaterskich Białorusinów, którzy, ryzykując własnym życiem, sprzeciwiają się zbrodniom reżimu Łukaszenki, prowadząc „wojnę kolejową” wewnątrz kraju.

Stanisław Szuszkiewicz został pochowany okryty biało-czerwono-białą flagą – tego żaden reżim nie jest w stanie zakazać. W ciągu całego swojego życia Szuszkiewicz siał ziarno wolności na Białorusi – i teraz to ziarno zaczyna wzrastać. A to znaczy, że sprawa Szuszkiewicza zwycięży i już niedługo Białoruś będzie wolnym, demokratycznym państwem, nad stolicą którego unosi się biało-czerwono-biała flaga, a przy niej stoi pomnik ojca-założyciela tego państwa – Stanisława Szuszkiewicza.

Swiatłana Cichanouska spotkała się z kierownictwem Departamentu Stanu USA.

Cichanouska spotkała się w Waszyngtonie z sekretarzem stanu USA Anthonym Blinkenem i jego zastępcą. Spotkaniu przewodniczyła podsekretarz stanu Wendy Sherman, a Blinken był obecny na części spotkania. Cichanouska i Sherman dyskutowali o trwającym łamaniu praw człowieka i wolności na Białorusi, poparciu przez reżim Łukaszenki wojny Rosji z Ukrainą oraz o „wysiłkach USA pociągnięcia reżimu do odpowiedzialności” za współudział w wojnie.

W zeszły weekend w Mińsku odbyła się procesja „Białoruś za Rosję”.

W samym centrum miasta zauważono ludzi z flagami czerwono-zielonymi i rosyjskimi. Po tym fakcie pojawiła się informacja o zatrzymaniu dwóch osób, które kłóciły się z protestującymi.

W Orszy z powodu odznak w barwach flagi Ukrainy zatrzymano właściciela kserokopiarki.

Odznaki w barwach flagi Ukrainy – błękitnego nieba i żółtego pola – właściciel ośrodka wręczył kilku swoim znajomym. Następnie 29 kwietnia został zatrzymany. Mężczyzna został przesłuchany i zwolniony, ale potem rzekomo zaproszono go na prewencyjną rozmowę, z której już nie wrócił. Zdołał powiedzieć swoim bliskim, że rzekomo za pikietowanie został aresztowany na 10 dni.

W centrum Mińska w pobliżu soboru Ducha Świętego wzniesiono pomnik ku czci pierwszego patriarchalnego egzarchy Białorusi, metropolity Filareta.

Zdjęcie: president.gov.by

Na otwarciu pomnika obecny był również Alaksandr Łukaszenka. Filaret (Wachromiejew) był metropolitą mińskim i słuckim oraz egzarchą Białorusi Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego od 1978 do 2013 roku. Zmarł w styczniu 2021 roku wskutek zarażenia koronawirusem.

3 maja zmarł pierwszy przywódca niepodległej Białorusi Stanisław Szuszkiewicz.

Miał 87 lat. Pod koniec kwietnia został przewieziony na intensywną terapię po przejściu infekcji COVID-19. Dwa dni później został wypisany ze szpitala, ale choroba nadszarpnęła zdrowie polityka.

Wyrazy współczucia po śmierci Szuszkiewicza wyraziło wielu polityków.

Liderka demokratycznej Białorusi Swiatłana Cichanouska powiedziała:

„Składam szczere kondolencje rodzinie i przyjaciołom Stanisława Stanisławowicza. To wielka strata dla jego rodziny i całego naszego kraju. Szuszkiewicz stał się jednym z ojców białoruskiej niepodległości – jako przewodniczący Rady Najwyższej przyczynił się do nadania Deklaracji Suwerenności statusu prawa konstytucyjnego. 25 sierpnia 1991 r. Szuszkiewicz pogratulował Białorusinom ogłoszenia niepodległości w transmisji na żywo. Ale Stanisław Szuszkiewicz był nie tylko pierwszym władcą Białorusi. Jest znanym naukowcem, doktorem nauk fizycznych i matematycznych, byłym prorektorem Mińskiego Instytutu Radiotechnicznego i Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego.

Stanisław Szuszkiewicz był zwolennikiem neutralności Białorusi. Pod jego rządami Białoruś dobrowolnie i bezwarunkowo zrzekła się broni jądrowej, która pozostała w kraju. Widzial wojnę i pamiętał, co to znaczy – więc zrobił wszystko, aby nie doszło do tego ponownie.

Teraz Białorusini znowu zjednoczyli się w imię jednej idei. A kiedy zakończy się okupacja Białorusi, kiedy na Białoruś powrócą pokój, prawo i suwerenność, w białoruskich miastach z pewnością pojawią się ulice i pomniki Stanisława Szuszkiewicza – człowieka, którego drogę do wolnej, spokojnej i niepodległej Białorusi kontynuujemy dzień po dniu”.

Prezydent Polski Andrzej Duda napisał na Twitterze:

„Z głębokim żalem żegnam Stanisława Szuszkiewicza, pierwszego przywódcę i ojca niepodległej Białorusi. Polska nigdy nie zapomni Jego roli w rozwiązaniu w 1991 r. Związku Sowieckiego i utworzeniu wolnej Białorusi, Ukrainy i innych państw. Niech spoczywa w Pokoju!”

Pierwsza głowa niepodległego państwa litewskiego (1990-1992) Vytautas Landsbergis powiedział w rozmowie z Biełsatem:

„To bardzo smutne, że go nie ma. Stanisław bardzo martwił się o Białoruś, o zachowanie tego kraju jako państwa, o zachowanie europejskiej egzystencji”.

Premier Litwy Ingrida Šimonytė napisała na Twitterze:

„Jestem zasmucona śmiercią Stanisława Szuszkiewicza, pierwszego i jak dotąd jedynego przywódcy niepodległej i demokratycznej Białorusi. Jego podpis pod deklaracją o rozpadzie Związku Radzieckiego przeżyje w historii, jego pamięć pozostanie w naszych sercach”.

Trzeci prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko napisał na Facebooku:

„Zmarł człowiek-epoka. Wybitny działacz państwowy, wzorzec wielkiego sługi swojego kraju. Stanisław Stanisławowicz Szuszkiewicz był pierwszym architektem niepodległej Białorusi, stawszy na czele Rady Najwyższej kraju po rozpadzie ZSRR, do którego miał bezpośredni stosunek, podpisując w 1991 r. Białowieskie porozumienia z białoruskiej strony.

Zawsze będę wierzył, że Białoruś otrzyma właściwą demokrację.

Serdecznie dziękuję mu za zasadniczą pozycję i stałe wsparcie Ukrainy”.

Pożegnanie Szuszkiewicza miało miejsce 7 maja w katedrze Najświętszej Marii Panny w Mińsku. Pogrzeb odbył się na Cmentarzu Północnym. Trumna Szuszkiewicza była okryta biało-czerwono-białą flagą Białorusi, obecnie zakazaną przez reżim Łukaszenki.

Zdjęcie: telegram kanał Зеркало

Na Białorusi rozpoczęła się nagła kontrola sił reakcji.

W jej trakcie jednostki i pododdziały wojskowe będą musiały wypracować kwestie doprowadzenia do gotowości bojowej, przemarszu na wyznaczone obszary oraz wykonywania zadań szkolenia bojowego. Ministerstwo Obrony podkreśliło, że prowadzone działania „nie stanowią zagrożenia ani dla całej wspólnoty europejskiej, ani w szczególności dla krajów sąsiednich”.

Alfa-Bank na Białorusi ostrzegł klientów, że 5 maja może nastąpić częściowe zamknięcie kart Visa i Mastercard „z powodu pozycji banków amerykańskich”.

W rzeczywistości jednak problemy zaczęły się już 4 maja, kiedy próbowano dokonywać płatności kartami białoruskiego Alfa-Banku poza granicami Białorusi. Nie udaje się dokonać płatności w Belgii, Polsce, Czechach, Gruzji, Hiszpanii, Niemczech, Litwie, Izraelu i we Włoszech. Podczas dokonywania płatności w sklepie, korzystania z taksówki online, prób doładowania konta mobilnego i wypłacania pieniędzy z bankomatu, następuje odmowa.

4 maja taksówkarze Yandex Go rozpoczęli strajk w Bobrujsku.

Kierowcy domagali się podwyższenia minimalnego kosztu wejścia na pokład, przeglądu warunków płatnego oczekiwania na samochód oraz zwrotu gwarantowanego dochodu. Taksówkarze mówią, że pracują 16 godzin bez przerw, aby dobrze zarobić.

Mieszkaniec Mińska Iwan Karabelnikow został aresztowany na trzy miesiące za napis „Nie dla wojny” na ogrodzeniu.

Według prokuratury jego czyn „znacząco obniżył walory estetyczne ogrodzenia betonowego” i doprowadził do konieczności jego pomalowania. Szkody oszacowano na 14 rubli 59 kopiejek.

Dziewczyna Ramana Protasiewicza, Rosjanka Sofia Sapiega, została skazana na 6 lat więzienia.

Sapiega została aresztowana na sali sądowej. Uznano ją winną na podstawie dwóch artykułów kodeksu karnego, początkowo oskarżano ją o siedem. Proces odbywał się za zamkniętymi drzwiami. Sapiega została zatrzymana w maju 2021 roku, podczas przymusowego lądowania na terytorium Białorusi samolotu linii Ryanair, lecącego z Grecji na Litwę przez przestrzeń powietrzną Białorusi, a na pokładzie którego znajdowali się Raman Protasiewicz i Sofia Sapiega.

Stany Zjednoczone nie widzą dowodów na to, że Białoruś planuje wziąć aktywny udział w wojnie na Ukrainie, powiedział rzecznik Pentagonu.

„Nic nie wskazuje na to, że Białoruś zamierza brać czynny udział w wojnie na Ukrainie. Nie widzimy oznak, że planują lub zamierzają bezpośrednio uczestniczyć w wojnie na Ukrainie”.

Zdjęcie wyróżniające: https://vb.by/society/people/umer-stanislav-shushkevich.html

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *